دیتالاگر (Data Logger) یا داده‌بردارها دستگاه‌های الکترونیکی در زمینه کالیبراسیون هستند که به طور خودکار پارامترهای محیطی را در طول زمان، نظارت و ثبت می‌کنند و امکان اندازه‌گیری و مستندسازی شرایط را فراهم می‌کنند.
اگر شما مسئول مدیریت مجموعه‌ای از دستگاه‌های ثبت داده هستید، ممکن است این سوال را بپرسید که آیا باید دستگاه خود را کالیبره کنم و در چه زمانی؟ پاسخ کوتاه این است که کالیبراسیون بر اساس برنامه، همیشه ایده خوبی بوده است، بنابراین بله، به عنوان یک ابزار اندازه‌گیری، دستگاه‌های ثبت داده نیز باید کالیبره شوند.
اما باید نگاهی عمیق تر به این سوال داشته باشیم که چرا دستگاه های ثبت داده باید کالیبره شوند؟ چگونه و چه زمانی باید اینکار انجام شود؟ چه شرایطی می‌تواند برنامه‌ریزی ما را تحت تاثیر قرار دهد؟
دیتالاگر ابزار ساده‌ای است که فقط یک هدف دارد، ثبت اطلاعات. این دستگاه‌های کوچک برای نظارت و ثبت تغییرات در یک شرایط خاص طراحی شده اند. این شرایط بسته به نوع داده ها متفاوت هستند. آنها می توانند هر چیزی از ولتاژ تا دما را ردیابی کنند.
ساده ترین دیتالاگرها ،تجهیزاتی هستند که به تنهایی کار می‌کند. اکثر آنها بدون اتکا به برق و با استفاده از باتری عمل می‌کنند که این یک مزیت برای جا به جایی دیتالاگرها به شمار می‌رود و همچنین می‌توان انها را در یک میدان یا محل ثابت نصب کرد یا شرایط را در حین حمل و نقل ثبت کرد.
دیتالاگرها چگونه کار می کنند؟
دیتالاگرها با سه عنصر کلیدی طراحی شده اند: حافظه داخلی، یک ریزپردازنده و حسگر یا سنسور. سنسور چیزی است که شرایط را آنالیز می‌کند. این اطلاعات بارها و بارها ثبت شده و در حافظه داخلی دستگاه ذخیره می شوند که این عملیات کاملا به صورت خودکار انجام می‌شود. یک شخص می‌تواند دستگاه ثبت داده را رها کرده و مجددا به آن بازگردد تا داده های مورد نیاز خود را جمع آوری کند.
بازیابی یک لاگر به دو روش انجام می‌شود. یک لاگر کوچک و مستقل ممکن است رابط محلی خود را داشته باشد اما با این حال، در بسیاری از دستگاه‌ها، شخص، اطلاعات را از طریق نرم‌افزار ویژه‌ای که روی رایانه خود دارد بازیابی کند، همچنین از این نرم افزار می توان برای جمع آوری، سازماندهی و تجزیه و تحلیل داده ها نیز استفاده کرد. برخی از لاگرها به‌صورت بی‌سیم به یک دستگاه متصل می‌شوند.
دیتالاگرها را می توان به انواع مختلف ورودی مجهز کرد. برخی از ابزارها دارای ورودی های متعدد برای ضبط بیش از یک پارامتر هستند.
دما و رطوبت ترکیبی رایج در دیتالاگرها هستند. اما کمیت‌های دیگری هم می‌تواند در یک لاگر ثبت شود؛
- فشار گاز یا مایع
- نقطه شبنم
- غلظت بخار آب
- ولتاژ
- جریان
- PH
- میزان دی اکسید کربن و …
چه زمانی از دیتالاگرها ستفاده می‌کنیم؟
در شرایطی که اطلاع از تغییرات دما و رطوبت (و یا دیگر کمیت‌های ذکر شده) ضروری است، دیتالاگرها کاربرد خود را نشان می‌دهند. به عنوان مثال، واکسن‌های COVID-19 را در نظر بگیرید. این واکسن‌ها، مانند اکثر واکسن ها، باید در یخچال نگهداری شوند. دمای آنها باید در یک بازه مشخص با تلورانس محدود، باقی بماند. در غیر این صورت، واکسن ها خراب می شوند و دیگر موثر نیستند. برای مشاهده دمای ذخیره‌سازی و اطمینان از صحیح باقی ماندن آن می توان از یک دیتالاگر استفاده کرد.
در بیشتر مواقع، دمای غذا به اندازه دمای یک واکسن مهم و با ارزش نیست. با این حال، همه ما می دانیم که خنک نگه داشتن مواد فاسدشدنی برای حفظ ایمنی خوب مواد غذایی ضروری است. دیتالاگر معمولا برای مشاهده دمای ذخیره سازی مواد غذایی در تاسیسات بزرگ استفاده می شود.
دما همچنین ممکن است یک ورودی مرتبط در داده های مورد استفاده برای نظارت بر اطلاعات تعمیر و نگهداری یک سازه باشد. مدیران سازه ممکن است داده های مربوط به سیستم های گرمایش و سرمایش و همچنین تهویه را جمع‌آوری کنند در جهت بهبود مصرف انرژی از آن بهره ببرند.
با بررسی مثال‌های ذکر شده، قابل مشاهد است که لاگرها نقش غیر قابل چشم‌پوشی در بسیاری از صنایع دارند. هنگام نگهداری واکسن یا گوشت خام جایی برای اشتباه وجود ندارد. سلامتی و زندگی افراد به ثبت دقیق این داده‌ها بستگی دارد. به همین دلیل است که کالیبراسیون دیتالاگرها اهمیت زیادی پیدا می‌کند تا داده‌های ثبت شده قابل اعتماد باشد.
- ورنیه چیست و مقیاس ورنیه کجا کاربرد دارد؟
- تلرانس مجاز خارج از نتایج کالیبراسیون به چه معناست؟
- کالیبراسیون چیست و تاریخچه آن به کجا باز می‌گردد؟
آزمایشگاه کالیبراسیون شرکت سنجشگران میزان ابزار ضمن بهره‌مندی از تجهیزات مرجع با قابلیت ردیابی به استانداردهای بین‌المللی، بر اساس گستره عملکردی، گواهینامه تایید صلاحیت و استانداردهای ملی و بین‌المللی خدمات خود را توسط کارشناسانی مجرب ارائه می‌دهد.
مطالب بیشتر در اینستاگرام ما.
