کولیس ابزاری دستی است که در بسیاری از زمینه‌هایی که نیاز به دقت و صحت بالاتری دارند، مانند مهندسی، مترولوژی، تولید، کنترل کیفیت و چاپ سه بعدی به طور مکرر نیاز است. برای اطمینان از خواندن دقیق و افزایش عمر کولیس ها، مهم است که به درستی از آن‌ها مراقبت شود. مراقبت مناسب شامل بازرسی منظم، کالیبراسیون، نگهداری صحیح و جلوگیری از سایش است.
انواع کولیس ها
نگهداری از کولیس بستگی به نوع آن دارد، که ممکن است ورنیه، عقربه‌ای یا دیجیتال باشد.
مراقبت کلی از کولیس ها
دو دسته اصلی مراقبت از کولیس ها عبارت‌اند از:
- اطمینان از استفاده از ابزار درست برای هدف درست به منظور حفظ دقت.
- انجام بازرسی‌های دوره‌ای، رسمی و مستند کولیس.
کالیبراسیون کولیس
کالیبراسیون کولیس ساده‌ترین راه برای جلوگیری از خطاهاست. کالیبراسیون باید با بررسی برچسب کالیبراسیون انجام شود تا برنامه زمانی کالیبراسیون تأیید شود. کولیس‌ها باید حداقل یک‌بار در سال کالیبره شوند، اما بسته به میزان استفاده، ممکن است نیاز به کالیبراسیون بیشتر داشته باشند. بسیاری از برنامه‌های کنترل کیفیت از آزمایشگاه‌های تست برای کالیبراسیون حرفه‌ای استفاده می‌کنند، جایی که تجهیزات مطابق با استانداردها کالیبره و سرویس می‌شوند. بهترین رویه ارسال کولیس‌ها به آزمایشگاه کالیبراسیون معتبر ISO 17025 است.
- کالیبراسیون داخلی: کولیس‌های جدید یا کولیس‌هایی که افتاده یا ضربه خورده‌اند می‌توانند به‌صورت داخلی کالیبره شوند. کالیبراسیون باید مطابق با استانداردهای شرکت یا بین‌المللی (ISO و غیره) انجام شود.
- بلوک‌های گیج: کالیبراسیون کولیس معمولا از بلوک گیج ساخته شده از فولاد یا سرامیک با تحمل‌های ابعادی تایید‌شده استفاده می‌کند. خوانش‌های کولیس با طول گیج بلوک‌های شناخته‌شده مقایسه می‌شود. هنگام کالیبراسیون کولیس، از درجه مناسب بلوک های گیج استفاده کنید، زیرا درجات نشان‌دهنده دقت و قیمت هستند. بلوک‌های گیج باید در جعبه نگهداری ذخیره شوند و هنگام استفاده از آن‌ها از دستکش سفید استفاده کنید تا از خوردگی جلوگیری شود. از کشیدن یک بلوک گیج روی دیگری خودداری کنید، زیرا ممکن است ابعاد آن‌ها را تغییر دهد.
جلوگیری از سایش
سایش به دلیل نگهداری کولیس بدون مراقبت، مانند عدم استفاده از دستکش یا شستن روغن یا چربی از دستان قبل از استفاده از کولیس رخ می‌دهد. این منجر به تجمع مواد خارجی می‌شود که باعث سایش ابزار می‌شود.
نکات قابل توجه
بایدها:
- سطوح اندازه‌گیری کولیس و سطح قطعه کار را پاک کنید تا از تأثیر منفی گرد و خاک بر دقت اندازه‌گیری جلوگیری شود.
- پس از استفاده، کولیس را تمیز کنید. یک قطره کوچک روغن روی بدنه کولیس بزنید و با یک پارچه تمیز پاک کنید، سپس آن را ذخیره کنید. استفاده از روغن با کیفیت می‌تواند عمر ابزار را افزایش دهد.
- کولیس را در جعبه ذخیره‌سازی خود قرار دهید زمانی که از آن استفاده نمی‌کنید.
- کولیس‌ها را فقط برای قطعات ثابت استفاده کنید.
- کولیس‌های عقربه‌ای را از گرد و غبار محافظت کنید، زیرا گرد و غبار می‌تواند به داخل عقربه وارد شده و باعث خواندن نادرست شود.
- دقت کولیس را به‌طور دوره‌ای بررسی کنید و در صورت نیاز دستورالعمل‌های سازنده برای تنظیم مجدد را دنبال کنید.
نبایدها:
- کولیس را نیندازید یا پرت نکنید.
- کولیس را روی میز کار به حالتی قرار ندهید که ممکن است آسیب ببیند.
- کولیس را در میان زباله‌ها (مانند براده‌های فلزی یا گرد سنگ) قرار ندهید.
- بیش از حد اندازه‌گیری کولیس را انجام ندهید.
- از کولیس به عنوان جایگزین ابزارهای دیگر مثل میله اهرم یا پیچ‌گوشتی استفاده نکنید.
- ابزارهای اندازه‌گیری دقیق را در نزدیکی مواد مغناطیسی قرار ندهید تا از مغناطیسی شدن آن‌ها جلوگیری شود.
نگهداری
- بررسی کنید که کولیس با فک‌های بسته ذخیره شده باشد.
- اگر سطح‌های اندازه‌گیری کثیف باشد، بستن کامل کولیس می‌تواند گرد و خاک را بین دو سطح خرد کند.
- اگر کولیس را برای مدت طولانی ذخیره می‌کنید، یک بسته ژل سیلیکا در کشوی جعبه ابزار قرار دهید تا از زنگ‌زدگی جلوگیری شود. رطوبت می‌تواند به ویژه برای کولیس‌های دیجیتال مشکل‌ساز باشد.
دما
دما تأثیر زیادی بر نتایج اندازه‌گیری دارد. به طور ایده‌آل، اندازه‌گیری دقیق قطعات باید در دمای حدود ۷۰ درجه فارنهایت انجام شود. اگر این امکان‌پذیر نیست، خطا را با هم‌دما کردن قطعه کار و ابزار اندازه‌گیری پیش از اندازه‌گیری کاهش دهید. ابزارهای اندازه‌گیری دقیق نباید در معرض نور مستقیم خورشید یا هر منبع گرمایی دیگر قرار گیرند، زیرا افزایش دما باعث عدم دستیابی به اندازه‌گیری‌های دقیق می‌شود.
خطاها
- خطاهای هم‌ترازی: کولیس مستعد خطاهایی است که به اصل “آبه” مربوط می‌شود. این اصل می‌گوید زمانی که خط مرجع سیستم اندازه‌گیری در یک راستا با ابعاد اندازه‌گیری شده نباشد، خطا ایجاد می‌شود. در کولیس، مقیاس‌ها یا چرخ‌دنده‌ها در یک راستا با سطوح اندازه‌گیری نیستند. نتیجه این است که کولیس به شکلی میکروسکوپی تغییر مکان می‌دهد که مانند لرزش میز یا صندلی با پایه‌های شل است. این خطا را می‌توان با اندازه‌گیری نزدیک به ریل کاهش داد.
- خطاهای ناشی از لرزش: برای به دست آوردن خوانش‌های ثابت و تکراری، کولیس باید در معرض کمترین لرزش ممکن یا هیچ لرزشی قرار گیرد.
- خطاهای اندازه‌گیری قطر داخلی: طراحی استاندارد کولیس باعث می‌شود که فک‌های اندازه‌گیری از یکدیگر کمی فاصله داشته باشند، به این معنی که فک‌ها هرگز نمی‌توانند بزرگ‌ترین قطر قطعه کار را پیدا کنند.
مزایای کالیبره کردن کولیس ها
کالیبره کردن کولیس ها دقت تکراری را فراهم می‌کند که باعث صرفه‌جویی در زمان، پول، مواد و نیروی کار می‌شود. کالیبره کردن، خطر خرابی محصولات در هنگام استفاده را کاهش می‌دهد و هزینه‌های مربوط به گارانتی و بازسازی را ذخیره می‌کند.
مراقبت های ویژه کولیس ها
کولیس ها ممکن است به صورت دستی، دیجیتال یا عقربه‌ای باشند و هر کدام نیاز به مراقبت‌های متفاوتی دارند که به روش عملکردشان بستگی دارد.
مراقبت و نگهداری منظم از کولیس‌های ورنیه کارایی و دقت آن‌ها را تضمین می‌کند و از خرابی‌های ناخواسته یا غیرمنتظره جلوگیری می‌کند. علاوه بر نگهداری صحیح، به نکات زیر توجه کنید تا مراقبت‌های عالی داشته باشید.
1. کولیس ورنیه را با ابزارهای دیگر استفاده نکنید
کولیس ورنیه نباید با ابزارهای سنگینی مانند ابزارهای برش یا دریل، چکش‌ها و فایل‌ها استفاده شود. کولیس‌های ورنیه نباید روی ماشین‌های تراش قرار گیرند تا از آسیب به ابزار و جلوگیری از حوادث احتمالی جلوگیری شود.
2. کولیس ورنیه را در معرض تغییرات دما قرار ندهید
تغییرات دما می‌تواند باعث خطاهای اندازه‌گیری کولیس ورنیه شود زیرا مواد کولیس ممکن است به دلیل دما منبسط یا منقبض شوند. هم نمونه و هم کولیس باید در دمای یکسان باشند. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید به دلیل نگهداری ضعیف می‌تواند باعث انبساط حرارتی کولیس شود. قرار گرفتن در معرض گرما به دلیل تجهیزات مانند بخاری الکتریکی، کوره یا هر نوع تجهیزات مشابه منجر به آسیب دائمی می‌شود.
3. کاربرد صحیح کولیس ورنیه
کولیس های ورنیه باید فقط برای اندازه‌گیری‌هایی که مناسب آن‌ها هستند استفاده شوند. استفاده از کولیس ورنیه به عنوان پای‌پوش اشتباه است و به کولیس آسیب می‌زند.
4. تعمیر کولیس ورنیه را خودتان انجام ندهید
اگر برای تعمیر کولیس آموزش ندیده‌اید، هرگز نباید خودتان آن را تعمیر کنید. تعمیر خودسرانه ممکن است باعث خمیدگی، خوردگی یا سطح اندازه‌گیری ناهموار شود. توصیه می‌شود کولیس را برای کالیبراسیون یا تعمیر به آزمایشگاه‌های معتبر ارسال کنید.
5. از اندازه‌گیری ابعاد غیر قابل دسترسی با کولیس ورنیه خودداری کنید
در مکان‌هایی که اندازه‌گیری می‌شود دقت کنید زیرا اندازه‌گیری مکان‌های غیر قابل دسترسی ممکن است به کولیس آسیب بزند. استفاده از کولیس ورنیه برای اندازه‌گیری ابعاد غیر قابل دسترسی باعث انحراف کالیبراسیون کولیس ورنیه می‌شود.
6. پاکسازی مناسب کولیس ورنیه پس از استفاده
کولیس‌های ورنیه باید پس از هر استفاده تمیز شوند و از ذرات خاک یا سایر مواد پاک شوند. از روانکار ضد زنگ برای محافظت از کولیس فولادی در برابر زنگ‌زدگی استفاده کنید و آن را در مکانی بدون رطوبت قرار دهید تا از زنگ‌زدگی جلوگیری کنید.
7. سرویس مناسب کولیس ورنیه
کولیس ورنیه باید به طور منظم برای سرویس به آزمایشگاه‌های معتبر ارسال شود تا از دقت و عملکرد آن مطمئن شوید. این امر به استفاده بلند مدت از کولیس بدون کاهش دقت یا عملکرد کمک می‌کند.
کولیس دیجیتال
کولیس های ورنیه دیجیتال به دلیل سهولت در اندازه‌گیری به طور گسترده‌ای استفاده می‌شوند، زیرا اندازه‌گیری‌ها نیازی به محاسبات اضافی ندارند. با این حال، به دلیل دقت بالا، حتی یک مشکل کوچک می‌تواند باعث نوسانات بزرگی در اندازه‌گیری‌ها شود. بنابراین کاربران باید احتیاط‌های لازم را رعایت کنند و به خوبی از کولیس‌های دیجیتال مراقبت کنند.
1. راهنمای اندازه‌گیری با کولیس دیجیتال
با وجود اینکه اندازه‌گیری با کولیس دیجیتال بسیار آسان است، احتیاط‌هایی در حین انجام آن باید رعایت شود. هرگز نیروی زیادی به فک‌های کولیس وارد نکنید، زیرا این کار باعث کاهش دقت ابزار می‌شود. جسم مورد اندازه‌گیری باید بین فک‌های کولیس به طور کامل قرار گیرد تا از وارد شدن نیروی زیاد به فک‌ها جلوگیری شود. پیچ‌های جیب کولیس را تنظیم کنید تا فک‌ها شل نباشند.
2. نگهداری الکترونیکی کولیس دیجیتال
کولیس‌ها ممکن است به دلیل باتری یا مجموعه الکترونیکی خود مشکلاتی داشته باشند. باتری را بلافاصله پس از مشاهده علائمی مانند نمایش ثابت، چشمک زدن یا عدم نمایش تعویض کنید. تماس‌های باتری باید تمیز شوند تا از خوردگی جلوگیری شود. کولیس‌های دیجیتال نباید خودسرانه تعمیر شوند بلکه باید برای آزمایش و رفع مشکل به آزمایشگاه‌های معتبر ارسال شوند تا دقت آن‌ها حفظ شود و عمرشان افزایش یابد. در صورت امکان، کولیس‌های دیجیتال را به آزمایشگاه کالیبراسیون معتبر ISO 17025 ارسال کنید.
3. مقابله با خطاهای صفر در کولیس‌های دیجیتال
خطاهای صفر در کولیس‌های دیجیتال یک مشکل رایج است که می‌توان با استفاده از دکمه صفر روی کولیس برای بازنشانی خطا از بین برد. برای اطمینان از رفع صحیح خطا، این فرآیند را چندین بار انجام دهید. قبل از صفر کردن، فک‌ها را در مقابل منبع نور نگه دارید تا بررسی کنید که آیا بین فک‌ها هیچ فاصله‌ای وجود دارد یا خیر. اگر نور عبور می‌کند، نیاز به فشردن آن‌ها یا ارسال آن‌ها به آزمایشگاه برای سنگ‌زنی به یک سطح صاف دارید.
4. نگهداری از کولیس های دیجیتال
آب و رطوبت هر دو به بدنه فلزی و اجزای الکترونیکی کولیس دیجیتال آسیب می‌رساند. کولیس باید با یک پارچه خشک و نرم تمیز شود و از شرایط مرطوب محافظت شود.
5. نحوه دستکاری کولیس های دیجیتال
کولیس های دیجیتال باید با دست سبک‌تری نسبت به کولیس‌های دستی استفاده شوند و فک‌ها نباید با نیروی زیاد فشرده شوند. توصیه می‌شود هنگام استفاده از چنین کولیس‌هایی دستکش سفید بپوشید تا از گرد و غبار و رطوبت در امان بمانید.
کولیس شماره‌گیر
کولیس‌های ورنیه شماره‌گیر نوعی کولیس‌های آنالوگ هستند که اندازه‌گیری‌ها را بر روی صفحه‌ای نشان می‌دهند. این کولیس‌ها روی مکانیسم چرخ‌دنده عمل می‌کنند و بنابراین نیاز به مراقبت‌های خوبی دارند تا سطح دقت خود را حفظ کنند.
1. بررسی کالیبراسیون کولیس‌های شماره‌گیر
کالیبراسیون کولیس‌های شماره‌گیر باید به صورت روزانه بررسی شود و آموزش مناسب برای کالیبراسیون بسیار مهم است زیرا این کولیس‌ها نیاز به کالیبراسیون‌های مکرر دارند تا دقت خود را حفظ کنند.
2. نحوه دستکاری و تمیز کردن کولیس‌های شماره‌گیر
پس از و قبل از استفاده از کولیس، تیر کولیس را برای هر گونه باقی‌مانده یا گرد و غبار بررسی کنید. تیر را با کمی روغن با یک پارچه نرم و تمیز تمیز کنید تا مکانیسم چرخ‌دنده سفت نشود. برای محافظت از دستکش استفاده کنید.
3. نگهداری از کولیس‌های شماره‌گیر
مطمئن شوید که کولیس‌های شماره‌گیر در مکانی خشک و بدون رطوبت نگهداری می‌شوند. از پلاستیک محافظ استفاده شده برای نگهداری کولیس استفاده کنید و همیشه پس از تمیز کردن در دمای اتاق نگهداری کنید.
نتیجه‌گیری
مانند سایر ابزارهای کارگاهی و ابزارهای اندازه‌گیری، یک کولیس نیاز به مراقبت و نگهداری منظم دارد تا عمر آن افزایش یابد و دقت آن حفظ شود.
خدمات کالیبراسیون شرکت سنجشگران میزان ابزار ضمن بهره‌مندی از تجهیزات مرجع با قابلیت ردیابی به استانداردهای بین‌المللی و اندازه شناسی دقیق، بر اساس گستره عملکردی، گواهینامه تایید صلاحیت و استانداردهای ملی و بین‌المللی خدمات خود را توسط کارشناسانی مجرب ارائه می‌دهد. ما را در لینکدین دنبال کنید.
